یکی از الگوهای فضایی گردشگری شکل گرفته در عصر پسامدرن، گردشگری در طبیعت یا طبیعتگردی است. این الگوی فضایی در برگیرنده رویکرد گردشگران به محیط طبیعی و جامعه بومی محلی با انگیزههای متفاوتی است که گردشگر از سفر به محیط طبیعی یا طبیعت مد نظر دارد. از این رو گستره فضایی این الگو، محیط های طبیعی را در بر میگیرد که میتواند به عنوان مثال تجربه سبک زندگی روستایی در روستاها، ساحل، جنگل، کوه و نظیر آن ها باشد. این الگوی فضایی از گردشگری، در برگیرنده گونههای متفاوتی از گردشگری است که تجربه زندگی روستایی محور را در این فضا فراهم میکند.
بومگردی بنا به تعریف " بنیاد بینالمللی بومگردی" عبارت است از: مسافرت مسئولانه به مناطق طبیعی که در آن مراقب طبیعت هم هستیم، به سلامت و برقراری زندگی مردم محلی اهمیت میدهیم و در ضمن آموزش و برگردان فرهنگی هم بخشی از این سفر است.
بوم گردی یا اکوتوریسم – گردشگری در طبیعت – مسئله مهمی است چون باعث میشود ما اولا از فاصله کمتری با یک منطقه آشنا شویم و بتوانیم طبیعت و زندگی و بوم مقصدمان را بهتر درک کنیم، به آن دل ببندیم و دلمان بخواهد برای حفظ کردن این منطقه طبیعی و فرهنگ و زیباییهای زندگی مردم آن منطقه تلاش کنیم. مثلا از کسب و کار محلی و تنوع طبیعی و فرهنگی آن محل حمایت کنیم.
معمولا مقصد سفرهای بومگردی بکر و دست نخورده است و مسافرها هم تلاش میکنند مقصد سفرشان را به همان ترتیب ترک کنند و به آن کمترین آسیب ممکن را برسانند. یکی از مهمترین موضوعات در بومگردی هم مدت و محلی است که در مقصد اقامت داریم.
از آنجا که مردم دوست دارند به مقصدهای تازه و نو سفر کنند، در ایران بخصوص در منطقه ترکمن صحرا هم بومگردی ، چند سالی است که رونق خوبی پیدا کرده است. مخصوصا روستاگردی و بوم گردی در مناطقی مثل کلاله، مراوه تپه، گمیشان و ... بخش مهمی از صنعت گردشگری منطقه ترکمن صحرا را تشکیل میدهد. این موضوع بسیار مهم و مثبت است چون از همین حالا نشان میدهد که بومگردی میتواند چه نقش مهمی در توسعه و حفظ محیطهای آسیب پذیر و زیستبومهای متنوع ایران بازی کند. وجود مسافران بومگرد مسئولیتپذیر است که گردشگری بدون آسیب زدن به طبیعت را به شکل یک فرهنگ بین خودشان و همنسلهایشان جا میاندازند.
البته بومگردی هنوز در کشور ما ایران بسیار جوان است. هنوز همه افراد درگیر این صنعت در حال یادگرفتن موضوعات جدید هستند. ولی مهمترین نقش را در توسعه این مدل گردشگری مسافرها دارند. همان افرادی که به این مقصدهای بکر میروند، دلبسته آنها میشوند و سعی میکنند این مناطق را برای نسلهای آینده و مسافران دیگر حفظ کنند.
البته سفر بومگردی سفر خاصی است. ولی یکی از مهمترین نکتههای بومگردی این است که مسافران را تشویق میکند که سعی کنند طبیعت مقصد خودشان را حفظ کنند و نسبت به آن دلسوز باشند. برای همین این آدمهای اهل سفر ممکن نیست دلشان بخواهد در جایی اقامت کنند که به اقتصاد و محیط زیست محلی آسیب میزند. بلکه ترجیح میدهند حتی با اقامت خودشان در اقامتگاههای محلی و پیش میزبانهای محلی و اجاره بوم گردی به حفظ منطقه کمک کنند.
هدف اصلی از این توسعه و ساخت این اقامتگاهها؛ دستیابی به توسعه پایدار در جوامع بومی است. در این طرح عمدتا اعضای یک خانواده مدیریت اقامتگاه را برعهده دارند و خدمات تنظیم شده را به مهمانان خارجی و داخلی ارائه میدهند.
در حقیقت از اصلیترین شروط این اقامتگاهها مشارکت و همکاری اعضای صاحبخانه (اقامتگاه) و سایر افراد محلی در تمام فعالیتهای گردشگری و خدماتی به گردشگران در مقصد است. این خدمات عموما شامل تولید و عرضه صنایعدستی بومی، پخت و ارائه غذاهای بومی و نوشیدنی محلی، برگزاری مراسمهای آیینی و سنتی و آشنایی با سایر ویژگیها و جذابیتهای گردشگری مقصد است. در این طرح سعی شده تا آرامش زندگی سنتی به مهمانان انتقال داده شود و آنها را از مشغلههای زندگی دنیای صنعتی و مدرن کاملا بدور نگه دارد.
اقامتگاه های بومگردی معمولا زیبا و متفاوت و متنوع هستند. ولی مهمترین نکته در موردشان این است که از موادی ساخته شدهاند که با محیط اطرافشان سازگار است. و به این نکته هم توجه میکنند که به محیط اطرافش آسیب نزند.
برای همین برای کسانی که به این مدل سفر علاقه دارند، قطعا انتخاب اقامتگاهی که با هدف سفرشان سازگاری داشته باشد بسیار مهم است.بنابر این برای یک فرد بومگرد مهمترین مسئله این است که می خواهد مطمئن شود که اقامتگاهی که اجاره میکند استانداردهای لازم را دارد، اطلاع از امکانات و قوانین و مقررات هر اقامتگاه برای او از اهمیت خاصی برخوردار است.
خیلیها تصور میکنند اقامتگاه بومگردی یعنی صرف نظر کردن از یک سری استانداردها. ولی واقعیت این است که اقامتگاههای بوم گردی هم مثل هر اقامتگاه دیگر یا حتی هتلها استانداردهای بالایی لازم دارند. حتی شاید اجاره آنها با توجه به قیمت مناسبی که دارند، به صرفهتر هم باشد.
یک چیز دیگر که میتوانید حتما انتظارش را داشته باشید وجود افرادی است که محیط و فرهنگ را میشناسند و معمولا این افراد میزبان شما هستند. آنها میتوانند به شما راهنمایی کنند که چطور مقصد خودتان را بگردید و اطلاعات کافی در مورد دیدنیها، فرهنگ مردم محلی و چیزهایی از این دست به شما بدهند. در ضمن میزبانهای مهماننواز خیلی وقتها از شما در مورد غذای محلیای که دوست دارید در مدت اقامت بخورید سوال میکنند. ممکن است از قبل منوی غذایی را برایتان ارسال کنند. خوردن غذای محلی یک چیز است ولی خوردن غذای محلی که در همان خانه میزبان درست شده یک چیز دیگری است.
* به مناسبت 31 اردیبهشت، روز بوم گردی
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابه دارند، انتشار نمی یابند.